Vorige week kreeg ik een telefoontje van mijn zusje met de vraag of ik spullen wilde doneren voor de vluchtelingen in Brussel die op straat kamperen. Ik rende naar de slaapkamer, de keukenkasten, de garage en het badkamerkastje en vond in een mum van tijd een heleboel spullen die ik gerust kon missen. Het is fijn om hier anderen een plezier mee te doen, maar het zette me ook aan het denken. Het feit dat ik zo veel spullen heb die ik gerust kan missen heeft niet alleen te maken met het feit dat ik moeilijk iets kan weggooien, maar ook gewoon met het feit dat ik toch nog best veel spullen heb… ook al geloof ik graag dat dit niet zo is!

Consuminderen: verzamel ervaringen in plaats van spullen

Ik sta er nog steeds versteld van hoeveel gelukkiger ik ben door minder te kopen en meer te reizen. Ik schreef eerder dit jaar deze blog over de Uruguayaanse president Mujica die bekend staat als de armste president ter wereld. Hij predikt soberheid en leeft erg eenvoudig omdat hij geen slaaf van zijn bezittingen wil zijn.

Het feit dat zovelen massaal hun kledij en andere spullen aan de vluchtelingen doneerden, geeft aan hoeveel spullen we hebben die niet essentieel zijn voor ons. Ik vind het prachtig om deze solidariteit te zien. Tegelijkertijd realiseer ik me hoe goed wij het in het Westen eigenlijk wel niet hebben en hoe ongelooflijk veel mensen met véél minder rondkomen.

Toch denk ik dat ons consumptiepatroon ook zijn nadelen heeft omdat het veel westerlingen ertoe aanzet om met zijn alle erg lange werkdagen te kloppen en daardoor wordt vrije tijd bijna een luxeproduct. Eerder dan materieel bezit na te streven, merk ik dat ik oprecht gelukkig word van ervaringen (zoals reizen en wandelen). Het is zo bevrijdend om niet te vaak aan de verleiding van materieel bezit toe te geven, maar wel te investeren in reizen en de wereld zien. Vaak merk ik dat het fijn gevoel van iets te kopen vrij snel verdwijnt, maar dat reisherinneringen bijvoorbeeld meer impact hebben op mij. Als ik dan toch iets koop, probeer ik dit erg bewust te kopen. Zo heb ik al jaren een oude Iphone2 van Jeroen en slaag ik er maar niet in om een nieuwe telefoon te kopen omdat ik bij het zien van die bedragen steeds moet denken aan welke reizen ik van dat geld zou kunnen maken.

De komst van webshops is in dat opzicht een zorgelijke evolutie omdat je op eender welk moment van de dag bijna alles kan kopen. Je moet maar eens zin hebben in pizza, een zoveelste paar schoenen ‘nodig’ hebben en met een simpele klik kan je dit kopen. Online advertenties wakkeren deze consumptiedrang alleen maar aan. Hoe vaak gebeurde het me wel niet dat ik in een onbewaakt moment een pracht van een retro-jurkje online bekeek en het me wekenlang via advertenties op Facebook achtervolgt.

• Levenslessen van de armste president ter wereld

Tips

• Bedenk voor het winkelen wat je nodig hebt en beperk je daartoe;
• Installeer een AdBlocker om online advertenties grotendeels te bannen (dit is gratis);
• Maak een lijstje met ervaringen of reizen die jij belangrijk vindt. draag dat altijd met je mee in je portemonnee. Als je toch verleid wordt om een luxeproduct te kopen, kijk dan eerst eens op dat lijstje wat je daarvoor opgeeft;
• Spiegel jezelf niet aan het consumptiegedrag van anderen. Jij bepaalt wat je écht nodig hebt en wat jouw budget is.

Minimalisme: meer met minder

Minimalisme is een beweging die mensen bewust wil laten omgaan met wat ze hebben. Dat wil helemaal niet zeggen dat ze niets meer kopen, maar wel dat ze bewust nadenken over wat ze kopen. Het idee hierachter is dat een leven met weinig overbodig materieel bezit hen meer vrijheid en geluk zal geven. Minimalisme is in feite een poging om dingen tot hun eenvoudigste vorm te herleiden. Terug naar waar het echt om draait in het leven. Terug naar de essentie van dingen, relaties, gezondheid, geluk en dromen.

Het is zeker niet zo dat minimalisten niets meer kopen, maar dit gebeurt steeds bewust. Zonder het te weten ben ik dus al jaren een minimalist. Ik kan niet impulsief iets kopen en moet van mezelf altijd een dag nadenken over of ik dit echt wel wil. Het is dus een ramp om met mij te gaan winkelen, getuige iedereen die dit ooit probeerde. Miskopen doe ik daardoor wel zelden.

Tips

• Ruim je garage, klerenkast,… op en doneer het aan spullenhulp of een andere liefdadigheidsorganisatie;
• Koop niet impulsief, maar denk na over of je dit echt nodig hebt;
• Koop bij voorkeur producten die op een ethische wijze vervaardigd zijn;
• Probeer ook meer dingen te delen met buren, zoals een wasmachine, grasmaaier,… (een goede website hiervoor is Peerby).

Duurzaamheid: opkomst van repaircafés

Het enorme succes van repaircafés toont aan dat er ook in België meer en meer draagvlak begint te komen voor consuminderen. Dat houdt niet alleen in dat je minder koopt, maar ook dat je kapotte spullen repareert, eerder dan ze onnadenkend te vervangen. Zo lieten wij bij ons laatste bezoek bijvoorbeeld een kapotte stoel maken en een ritssluiting van een jas. Allemaal dingen die ik voorheen genadeloos zou weggooien.

Duurzaamheid is hier ook een belangrijk aspect. Als je minder, maar meer kwalitatieve zaken koopt, gaan deze langer mee. Het is dan ook logischer om ze te herstellen moesten ze toch stuk gaan. Zelf vind ik de afweging tussen duurzaamheid vs. betaalbaarheid niet altijd even eenvoudig, maar de ervaring leert wel degelijk dat duurzame producten op termijn niet per se duurder hoeven te zijn omdat ze gewoonweg langer mee gaan. Minder, maar beter kopen is dus de boodschap!

Tips

• Kijk eerst eens op websites met tweedehandsspullen alvorens een nieuwe spullen te kopen;
• Gooi kapotte zaken niet meteen weg, maar probeer ze te (laten) repareren;
• Hou hier in de gaten wanneer er een repaircafé in jouw buurt plaatsvindt;
• Soms is het beter om iets duurdere zaken van goede kwaliteit te kopen omdat ze langer meegaan.

Consuminderen, minimalisme en duurzaamheid zijn dingen die mij persoonlijk heel erg bezighouden. Tips of ervaringen van hoe jullie met deze thema’s omgaan in jullie leven zijn meer dan welkom!