Iedereen kent wel het beeld van de verwoeste Stari Most, de oude brug van Mostar tijdens de Balkanoorlog midden jaren ’90. Het was een symbool van de verdeeldheid van de ruziënde etnische groepen. Gelukkig ligt het geweld nu al jaren achter ons en is de Stari Most steen voor steen heropgebouwd en staat Mostar niet meer symbool voor verdeeldheid, maar nét voor de samenhorigheid in de Balkan.

Nu, je hoort ons zeker niet zeggen dat het in Bosnië terug koek en ei is tussen de verschillende minderheden. Er zijn in de recente geschiedenis nog heel wat kleine conflicten geweest die de Westerse media amper halen. En ja, Mostar speelt dan ook dikwijls nog een hoofdrol. Maar laat dat je zeker niet afschrikken om Mostar te verkennen, want het is een pracht van een Middeleeuws stadje waar de geschiedenis op je lijf plakt. Zéker als het zo’n 40°C is! 😉

Een hutsepot van culturen

Mostar is niet groot, zeker niet het oude centrum. Maar doordat het een belangrijke oversteekplaats was voor handelaren uit alle windstreken doorheen de geschiedenis is dat ook heel goed terug te vinden in de architectuur. Op het eerste zicht wandel je een typisch Ottomaans stadje binnen, maar eens je de vele op en neer gaande steegjes exploreert zie je heel wat zuiderse en westerse invloeden opduiken. Het is overheerlijk om de drukke winkelstraatjes te verlaten en elk klein steegje uit te proberen. De ene keer kom je op een mooi binnenkoertje terecht of ontdek je een klaterend riviertje. En af en toe stoot je op de machtige rivier Neretva en zie je de Stari Most boven je uittorenen.

Jeroen en ik gingen een namiddagje elk onze eigen weg om volledig op eigen houtje Mostar te leren kennen. Af en toe kruisten we elkaar of zag ik Jeroen langs een rotsoever klauteren vanop de oude brug. Maar gewoon op je eentje slenteren over de pleintjes en door de steegjes, stoppen waar je zin hebt, gaf een heel ander ritme aan de actieve reis die we tot dan toe al gemaakt hadden. Ik verbaasde me er zelf over dat mijn benen spontaan aan een fonteintje gingen zitten of dat ik iets te lang naar een rijpe granaatappel in de zonsondergang aan het staren was. 🙂

Op het einde van de dag kwamen we terug samen en parkeerden we ons op een heerlijk terrasje om te genieten van een typisch laat zuiders avondmaal en bestookten we elkaar met verhalen en ervaringen. Een prachtige dag!

Uitzicht over Mostar vanuit de moskee

Ook typisch aan de Balkan is de grote invloed van de islam, geïmporteerd tijdens de Ottomaanse overheersing. Daarom is het compleet normaal dat er naast een kerk ook een opvallende moskee in Mostar staat. Jeroen en ik waren enkel nog maar in de grote moskeeën in Istanboel geweest en de kleine, idyllische moskee in Mostar leek ons een ideale gelegenheid om een oosters gebedshuis ook van heel dichtbij te bekijken. Voor een klein bedrag mochten we binnen in de hoofdzaal en de trap naar boven in de minaret nemen. En dat laatste was gewoonweg fenomenaal!

Iedereen is wel eens in een torentje gekropen, en dit is niet veel anders, maar toch. De minaret zelf was al redelijk smal, dus ook de wenteltrap en het balkonnetje was amper voorzien op een grote Jeroen. Eenmaal boven kwam echter pas het fenomenale stuk: het uitzicht. Je krijgt er meteen een magnifiek zicht op de Stari Most en het omliggende stadje met alle drukte beneden in de steegjes en de opeengestapelde restaurantjes op de rotsoever van de Neretva. In de verte duwen de Balkanbergen tegen de hemel en zie je de wolken als een dekentje al dat geologisch geweld sussen.

Na het duizelingwekkende zicht cirkelden we terug naar beneden als hongerige aasgieren en landen we al likkebaarden pal op het terras van een gezellig wijnbarretje. Jeroen moest en zou de streekwijnen proeven en wie was ik om hem tegen te houden op weer zo’n prachtige, tweede dag?! En wil je weten hoe die smaakten, zal je het hem toch zeker zelf eens moeten vragen. 😉