Door een reeks vreemde spelingen van het lot belandden wij in Sarajevo in een taxi met een Scandinavisch uitziende tot de islam bekeerde jongeman met sneeuwwitte baard en haren. Heldar was de naam. Ik ga jullie het hele verhaal besparen, maar daar zaten wij dus in die taxi met een albino moslim die zeer sympathiek bleek te zijn. Hij voerde een monoloog over alle bezienswaardigheden van Sarajevo. Op zich wel tof, ware het niet dat dit aan zo’n snel tempo en in een niet al te best Engels gebeurde waardoor wij er eigenlijk geen snars van begrepen. Maar aan zijn enthousiasme te merken moest Sarajevo een geweldige stad zijn…daar kon geen twijfel over bestaan!

Een persoonlijke gids door Sarajevo

Aangekomen in het centrum, wandelde Heldar met ons naar zijn werk langs het drukste deel van de oude stad van Sarajevo. Probeer het je voor te stellen: wij in onze trekkingskleren met loodzware rugzak achter een ratelende Heldar aan lopend die zeer snel door het allermooiste, allerdrukste deel van Sarajevo draafde. We probeerden wat rond te kijken, maar telkens als we ons draaiden, dreigden we iemand neer te meppen met onze rugzakken. Noodgedwongen liepen we dus maar in de pas. Midden op het plein hield hij stil om te zeggen dat we absoluut naar ‘Zjuta Tabija’ moesten gaan. We meenden te verstaan dat het een fort was waar bij zonsondergang een kanonsschot werd afgevuurd dat aangaf dat de mensen weer mochten eten. Het bleek dus Ramadan te zijn. Heldar gaf met zijn zwaaiende armen een vage richting aan waar we het fort konden vinden en daar moesten we het dan maar mee doen.

Heldar had immers belangrijkere dingen te doen, namelijk ons zijn studie van het Arabisch tonen, ons vertellen welke tekens op welke manier uitgesproken dienden te worden (alsof wij daar überhaupt iets van zouden begrijpen) en voor ons uit de Koran voorzingen. Om eerlijk te zijn: ik wist niet wat me overkwam, maar zag de humor van de situatie nog wel in. Nog voor we het goed en wel beseften nam hij de benen, want hij was al te laat voor zijn werk. Ik hoopte maar dat zijn baas ‘uit de koran voorzingen aan toeristen’ als excuus zou accepteren voor laattijdig arriveren, want ondanks zijn zonderlinge manier van doen was Heldar best wel sympathiek.

Uitzichtpunt over Sarajevo

Toen we enigszins bekomen waren van onze unieke introductie in Sarajevo beseften we dat geen van ons beiden de naam van die plek met dat kanonschot onthouden had. ‘Zjuta Tabija’ is nu eenmaal niet zo’n alledaags woord voor ons. Toch besloten we die avond op zoek te gaan naar dat fort. Na wat rondvragen en zoeken sprintten we haast de steile helling op om het kanonschot niet te missen. We arriveerden net op tijd op een open ruimte met prachtig zicht op Sarajevo. Overal stonden tafeltjes of hadden mensen picknickdekens uitgespreid met hun eten erop uitgestald. Mensen hadden effectief hun glazen al gevuld, hun borden al vol geschept om toch maar zo snel mogelijk na zonsondergang te kunnen eten.

Op het moment dat het kanonschot werd afgevuurd, werden alle minaretten van Sarajevo (en dat zijn er heel wat) prachtig verlicht, begonnen alle muezzins te zingen vanuit de minaretten. Wat zo mogelijk nog frappanter was: iedereen stortte zich nogal onbeschaamd op al dat eten. Ik zag mensen van alle leeftijden en standen hun eten naar binnen schrokken. Meestal waren dat ook erg vettige zaken zoals pizza, kebab (Ćevapi in Bosnië); gehakt in bladerdeeg en andere vettigheden. Geloof me vrij, zo’n collectief vreetfestijn meemaken is nogal bevreemdend, maar ook wel fascinerend. Wat honger allemaal niet met een mens kan doen 😉

Uiteindelijk zijn we geregeld teruggegaan naar Zjuta Tabija om er de sfeer op te snuiven. Sarajevo beleven tijdens de Ramadan is werkelijk een unieke, bijna magische ervaring. Het straatbeeld wordt erg beïnvloed door het vasten overdag en de gezellige drukte en de collectieve eetmomenten na zonsondergang. Het is op die momenten heerlijk om door de steegjes van Sarajavo te slenteren en kennis te maken met een geheel andere cultuur. Sarajevo bezoeken tijdens de Ramadan is wat ons betreft absoluut een aanrader!